دیگ آبگرم

دیگ وسیله تهیه سیال گرم در سیستم های گرمایش مرکزی آبی و بخاری است و دیگ آبگرم نوعی از دیگ می باشد که در سیستم گرمایش استخر از آن استفاده می شود. دیگ ها را می توان از نظر عملکرد و یا جنس مصالح به گروه های مختلفی تقسیم بندی کرد.

از نظر مصالح: چدنی و فولادی

از نظر عملکرد: آبگرم، آب داغ و بخار

دمای آب در سیستم آب گرم زیر نقطه جوش و در فشار جو است، در حالی که در سیستم آب داغ، فشار بالاتر از فشار جو بوده و آب تا دمای 130 درجه سانتی گراد گرم می شود.

دیگ های چدنی

این دیگ ها شامل قطعاتی مجزا به نام پره هستند که با بوش های مخصوص به هم متصل می شوند. با اضافه یا کم نمودن این پره ها می توان ظرفیت گرمایی دیگ را افزایش یا کاهش داد. با کنار هم قرار گرفتن این پره ها، فضایی خالی در میان دیگ ایجاد می شود که محل احتراق و تشکیل شعله است. دیگ های چدنی عمر نسبتاً زیادی دارند ولی در برابر ضربه شکننده هستند.

دیگ های فولادی

این دیگ ها از نظر ساختار در دو گروه عمده دیگ های لوله-آتش و دیگ های لوله-آب جای می گیرند. البته می توان این دیگ ها ها را از نظر ساختار در دو گروه دیگ های عمودی و افقی نیز تقسیم بندی کرد. در هر صورت، دیگ آبگرم فولادی صرف نظر از نوع، دارای دو بخش اصلی پوسته ای و لوله ای هستند که جنس هر دو از فولاد است. بنا به نوع دیگ یکی از بخش ها دیگ (پوسته یا لوله) برای جریان آب یا سیال گرم شونده و جداره دیگر برای دود و گرمای ناشی از احتراق مورد استفاده قرار می گیرد. اصلی ترین عیب دیگ های فولادی در مقایسه با دیگ های چدنی، مقاومت کم آن ها در مقابل خوردگی است. اما به دلیل تحمل فشارهای بالا و برخورداری از ظرفیت بالای تولید آب گرم، آب داغ یا بخار در بسیاری از تاسیسات گرمایشی بزرگ از این نوع از دیگ ها استفاده می شود.

دیگ های فولادی لوله – آتش نوعی از دیگ های فولادی هستند که در آن ها آتش و گرمای حاصل از احتراق از میان لوله های مستغرق در آب عبور می کند. این نوع دیگ ها دارای یک کوره اصلی و تعدادی لوله موازی هستند. شعله در کوره اصلی تولید می شود و دود و گرمای ناشی از آن از طریق لوله های فولادی به سمت دهانه خروجی دیگ و دودکش هدایت می شود. تبادل حرارت در فضای پوسته و بین سطح خارجی لوله گرم و آب داخل پوسته صورت می گیرد. خروج دود و گاز های گرم از لوله های دیگ ممکن است در یک، دو یا سه مرحله انجام گیرد که به ترتیب به آن دیگ یک پاس، دو پاس و سه پاس گفته می شود. در دیگ سه پاس شعله و دود یک بار مسیراصلی کوره را طی نموده پس از برخورد با تیغه تغییر مسیر انتهای دیگ در جهت عکس حرکت می کند و با رسیدن به ابتدای دیگ بار دیگر تغییر مسیر داده و به موازات کوره اصلی از دودکش خارج می شود.

دیگ های فولادی لوله-آب نوعی از دیگ های فولادی هستند که در آن ها آب از داخل لوله ها عبور می کند و گاز های گرم ناشی از احتراق در اطراف لوله ها حرکت می کنند. این نوع دیگ ها دارای دو مخزن اصلی هستند که لوله هایی به موازات آن ها را به یکدیگر متصل می کنند. آب مخزن زیرین به هنگام عبور از لوله های مرتبط در تماس غیر مستقیم با شعله و گاز های گرم به بخار تبدیل شده و در مخزن خروجی جمع آوری می شود. آب گرم بخار نشده نیز با دیگر از مخزن جمع آوری بخار به مخزن پایین سرازیر می شود. گردش آب از مخزن پایین به مخزن بالا و تماس با گرمای ناشی از احتراق به طور پیوسته موجبات تولید بخار را فراهم می آورد. این نوع دیگ ها اغلب در مراکز صنعتی به کار می روند و برای تهیه بخار فوق گرم 550 درجه سانتی گراد و فشار های بالا 160 بار مناسب هستند.

دیگ های فولادی آب گرم:

این دیگ ها ساختاری مشابه با دیگ های فولادی لوله-آتش دارند و در سیستم های گرمایش مرکزی به منظور تولید آب گرم در فشار جو و دمایی کمتر از دمای نقطه جوش آب مورد استفاده قرار می گیرد. دمای مناسب آب خروجی از دیگ در سیستم آب گرم باز (مجهز به منبع انبساط باز) 75درجه سانتی گراد است.

روش انتخاب دیگ:

انتخاب دیگ آبگرم مناسب در استخر ها در حقیقت به نوع طراحی تاسیسات گرمایشی استخر بستگی خواهد داشت. در صورتی که از دیگ آبگرم صرفاً برای گرم کردن آب استخر استفاده می شود، ظرفیت دیگ آبگرم باید با احتساب تلفات گرمایی مربوطه انتخاب می شود. اما گاهی اوقات از این دیگ برای تامین آب گرم مصرفی یا گرمایش ساختمان نیز استفاده می شود که در این صورت ظرفیت کلی دیگ باید با در نظر گرفتن نیاز تمامی بخش های یاد شده محاسبه شود.